PESEL
Wtorek, 16 stycznia 2024 (16:02)
Aktualizacja Poniedziałek, 25 marca 2024 (10:49)
PESEL, który jest skrótem od "Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności", to polski narodowy system identyfikacji obywateli. Został wprowadzony w 1979 roku i jest kluczowym elementem administracyjnym, używanym do identyfikacji osób w różnych aspektach życia publicznego i prywatnego w Polsce.
PESEL - najważniejsze informacje
-
Marka:
-
Rodzaj/Typ:
usługa
-
Rok uruchomienia produkcji:
1979
System PESEL obejmuje wszystkich obywateli Polski niezależnie od wieku, jak również osoby zamieszkałe w Polsce, ale nie posiadające obywatelstwa polskiego, które zarejestrowały swoje pobyt na terytorium Polski na okres dłuższy niż 2 miesiące. Numer PESEL przyznawany jest przy narodzinach lub w momencie rejestracji pobytu.
Ile cyfr ma numer PESEL?
Numer PESEL składa się z 11 cyfr, z których każda ma swoje znaczenie.
Pierwsze sześć cyfr PESEL-u to data urodzenia osoby, zapisana w kolejności: rok, miesiąc, dzień.
Kolejne cztery cyfry PESEL-u to numer serii, który ma na celu zapewnienie unikalności numeru; zawiera on także informacje o płci osoby – przedostatnia cyfra jest parzysta dla kobiet i nieparzysta dla mężczyzn.
Ostatnia cyfra numeru PESEL to cyfra kontrolna, służąca do weryfikacji poprawności całego numeru.
Numer PESEL używany jest w systemach administracji publicznej, w tym w urzędach skarbowych, w ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych), w służbie zdrowia, w systemach edukacyjnych, a także przy zawieraniu różnego rodzaju umów cywilnoprawnych czy w bankowości. Numer ten umożliwia szybką i jednoznaczną identyfikację osoby, co jest kluczowe dla efektywnego funkcjonowania wielu systemów państwowych i prywatnych. Jego uniwersalność sprawia, że jest on jednym z najważniejszych numerów identyfikacyjnych w Polsce, pełniąc funkcję podobną do numeru ubezpieczenia społecznego (Social Security Number) w Stanach Zjednoczonych czy National Insurance Number w Wielkiej Brytanii.
Jak zastrzec numer PESEL?
Zastrzeżenie numeru PESEL jest dostępne dla każdego od 17 listopada 2023 roku. Można to zrobić poprzez stronę obywatel.gov.pl, aplikację mObywatel, w placówkach bankowych, na poczcie lub w urzędach gminy. Nowe przepisy wymagają od instytucji finansowych sprawdzania, czy numer PESEL klienta nie znajduje się w rejestrze zastrzeżeń przed przeprowadzeniem operacji wymagających jego użycia, takich jak udzielenie kredytu.
Banki mają czas na dostosowanie się do tych wymagań do 1 czerwca 2024 roku, od kiedy będą musiały weryfikować, czy PESEL klienta został zastrzeżony.
Dodatkowo, od lipca tego roku obowiązuje ustawa dotycząca skutków ograniczenia kradzieży tożsamości, wprowadzająca rejestr zastrzeżeń numeru PESEL. Zmiany te mają na celu ochronę danych przed wykorzystaniem przez przestępców.
Proces zastrzeżenia numeru PESEL jest prosty i może być dokonany online (np. w aplikacji mObywatel), w placówce bankowej, na poczcie, lub w urzędzie gminy. Istnieje również możliwość cofnięcia zastrzeżenia w każdej chwili oraz sprawdzenia historii weryfikacji numeru. Wszystkie te operacje są bezpłatne. Instytucje finansowe są teraz zobowiązane do weryfikacji numeru PESEL w rejestrze zastrzeżeń przed przeprowadzeniem jakiejkolwiek operacji finansowej z jego użyciem.
Temat PESEL znajdziesz również w serwisie:
PESEL - Wiadomości
-
Wyciek danych z ZUS-u. Imiona, nazwiska, numery PESEL i adresy
Wtorek, 9 kwietnia (09:34)Doszło do kolejnego wycieku danych Polaków. Tym razem są to klienci ZUS-u. Informacje osób poszkodowanych zawierają m.in. imiona i nazwiska, adresy zamieszkania, numery PESEL oraz dowodów... -
Dane Polaków zagrożone. Co złodziej zrobi z numerem PESEL?
Poniedziałek, 8 kwietnia (21:00)Dane osobiste Polaków są zagrożone. Każdego dnia hakerzy i cyberoszuści próbują dostać do nich dostęp, aby wykorzystać je dla swoich korzyści. Co złodziej może zrobić z numerem PESEL i... -
Jak telefoniczni oszuści chcieli mnie wrobić na kredyt w banku
Sobota, 23 marca (09:58)"Dzień dobry, brał pan kredyt w banku. Musimy dokończyć wniosek". Pierwszy telefon odebrałem kilka dni temu. Na początku byłem zaskoczony, a potem kontynuowałem rozmowę - oczywiście nie... -
Ta funkcja mObywatela to hit. Skorzystały z niej tysiące
Piątek, 2 lutego (11:08)Aplikacja mObywatel to bezwzględnie jedna z najbardziej popularnych apek w Polsce - która na dodatek nie jest platformą społecznościową. W ostatnim roku program ten zyskał wiele nowych... -
Kolejny wyciek danych Polaków. Można było uzyskać numery PESEL i więcej
Środa, 24 stycznia (09:54)Do sieci ponownie przedostały się dane polskich pacjentów. Tym razem za wyciek odpowiada nieodpowiednio zabezpieczony system obsługi wykorzystywany m.in. przez firmę Multidiagnostica. W... -
Jak zastrzec PESEL? Każdy Polak robi to teraz w mObywatelu
Poniedziałek, 22 stycznia (20:01)Zastrzeżenie numeru PESEL to przydatna funkcja, która może uratować przed jego nieautoryzowanym wykorzystaniem. Korzystając z tej funkcji, można się uchronić m.in. przed działaniami... -
Jak zastrzec numer PESEL? Zrobisz to w aplikacji mObywatel
Piątek, 5 stycznia (11:05)Do popularnej aplikacji mObywatel trafiła wyczekiwana funkcja. Wreszcie znalazła się tam natywna możliwość zastrzeżenia numeru PESEL. Skorzystać z niej może każda osoba, która ma... -
Wyciek danych z ALAB-u. Hakerzy udostępnili kolejne numery PESEL
Piątek, 22 grudnia 2023 (10:57)Wyciek danych z ALAB-u to jedna z najgłośniejszych tego typu spraw w Polsce. Hakerzy przejęli mnóstwo informacji klientów laboratorium i udostępniają je w sieci. Właściciele firmy są...
PESEL - Wideo
-
Janusz Cieszyński: Wydaliśmy już kilkanaście tys. nr PESEL dla uchodźców
Środa, 16 marca 2022 (13:24)"Mamy już kilkanaście tysięcy wydanych nr PESEL" - tak o rozpoczętym dziś wydawaniu numerów PESEL dla uchodźców z Ukrainy mówił w specjalnym wydaniu Rozmowy w RMF FM Janusz Cieszyński....