Powstrzymają lodowiec „zagłady”? Plan wart miliardy dolarów

Lodowiec Thwaites znajduje się w Antarktydzie Zachodniej, ma ponad 190 tys. kilometrów kwadratowych powierzchni i zawiera ponad 480 tys. kilometrów sześciennych lodu. Jego stopienie spowodowałoby wzrost poziomu mórz o aż 65 cm - skutki dla całej ludzkości byłyby katastrofalne. Bezpośrednio zagrożonych powodzą, byłoby prawie 100 milionów ludzi.

Badacze zauważają, że stopienie Lodowca Thwaites skutkowałoby całą kaskadą zdarzeń, w tym dalszym i szybszym topnieniem lodu na Antarktydzie. Stopienie kolejnych warstw lodu doprowadziłoby do wzrostu poziomu mórz o ponad 3 metry. 

Jednym z głównych czynników, które powodują topnienie lodowców, jest przepływ ciepłej i słonej wody morskiej. O skraj Lodowca Thwaites zahacza ciepły prąd, który dodatkowo wzmacnia jego rozpad. Jak zauważają specjaliści, w miarę ocieplania się oceanów (co jest skutkiem zmian klimatu), prąd ten coraz bardziej będzie erodować skraj lodowca.

Najnowszą zaproponowaną strategią na przeciwdziałanie topnieniu Lodowca Thwaites są... zasłony, a w zasadzie podwodne kurtyny. Na pierwszy rzut oka pomysł wydaje się dość absurdalny, jednakże dzięki niemu będzie można osiągnąć wymierne korzyści.

Docelowo kurtyny mają mieć prawie 100 km długości i mają zapobiegać przedostawaniu się ciepłej wody morskiej do lodowca. By wykonać ten wielki geoinżynieryjny pomysł potrzeba aż 50 miliardów dolarów.

W teorii wielkie podwodne kurtyny zakotwiczone byłyby na dnie oceanu w pobliżu czoła lodowca. Skutkowałoby to zatrzymaniem napływających ciepłych mas wody i z czasem doprowadziłoby to do zgęstnienia lodowca i być może nawet jego odbudowy.

Badacze zauważają, że elastyczne kurtyny są zdecydowanie łatwiejsze w transporcie i demontażu niż sztywne ściany z tworzywa. Ponadto jeśliby niekorzystnie wpływałyby one na środowisko, można byłoby je szybko usunąć i wymienić je na bardziej proekologiczne. Dodatkowo zasłona nie blokowałaby całej wody, lecz jedynie jej "przydenną warstwę".

Obecnie naukowcy z University of Cambridge są na wczesnym etapie opracowywania i testowania pierwszego prototypu. Kolejny etap badań ma nastąpić w 2025 roku. W trwających analizach badacze testują 3-metrową wersję tej technologii wewnątrz mniejszych zbiorników. Celem tych eksperymentów jest określenie poziomu funkcjonalności wynalazku.

Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, kolejnym miejscem testów będzie rzeka Cam, która znajduje się w hrabstwie Hertfordshire w Anglii. Koncepcja badań polega na stopniowym zwiększaniu skali kolejnych prototypów, tak by eksperymenty potwierdziły, że technologia jest wystarczająco stabilna, by zainstalować ją na Antarktydzie.

Badacze stwierdzą, że jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, to już za niecałe dwa lata będą testować kolejny prototyp w jednym z norweskich fiordów. Wraz z dalszymi etapami koszt eksperymentów rośnie - obecnie jest to około 10 tys. dolarów, wdrożenie technologii pochłonie już 10 mln dolarów, zaś stworzenie gigantycznej kurtyny i jej zamontowanie na Antarktydzie ma pochłonąć aż 50 mld dolarów.

- To jest niezmiernie dużo, ale porównajcie ryzyko a ryzyko: oczekuje się, że koszt ochrony poziomu morza na całym świecie, tylko obrony wybrzeża, wyniesie około 50 miliardów dolarów rocznie na metr wzrostu poziomu morza - powiedział John Moore z University of Lapland. Moore dodał także: - Naprawdę nie wiemy, czy [Thwaites] może zapaść się jutro, za 10 lub za 50 lat. Musimy zebrać lepsze dane i działać.